مشاور مالیاتی

  مهدی رعنایی معاون حقوقی و فنی مالیاتی سازمان امور مالیاتی در بخشنامه‌ای به ادارات کل امور مالیاتی ضمن رفع ابهام از موضوع معافیت مالیاتی درآمد حاصل از صادرات، اعلام کرد که درآمد حاصل از صادرات مواد و محصولات خام و نیمه خام معدنی مشمول مالیات است.

در این بخشنامه آمده است: با توجه به ابهامات مطرح شده در ارتباط با فهرست‌های موضوع بند (ث) تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، بند (ص) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، بند (ز) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور و فهرست مواد خام و کالاهای نفتی موضوع ماده ۱۴۱ قانون مالیات‌های مستقیم و همچنین نحوه اجرای مقررات مربوطه از جمله بخشنامه شماره ۲۱۰/۹۹/۷۱ مورخ ۱۳۹۹/۱۰/۱۷ و بخشنامه شماره ۲۰۰/۱۴۰۱/۲۰ مورخ ۱۴۰۱/۰۴/۲۸ به اطلاع می‌رساند:

۱- بر اساس قوانین بودجه سنوات ۱۴۰۰ لغایت ۱۴۰۲ کل کشور درآمد حاصل از صادرات کلیه مواد و محصولات خام و نیمه خام مندرج در فهرست موضوع تصویب نامه‌های موضوع بندهای (ث)، (ص) و (ز) تبصره (۶) قوانین بودجه سنوات مذکور حسب مورد در تمام نقاط کشور مشمول مالیات است.

با توجه به اینکه بر اساس قانون و مقررات موضوعه ماده ۴) تصویب نامه شماره ۱۱۷۵۱۸ ت ۵۹۱۵۶ ه مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۰۱ هیأت وزیران بند (ص) تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ و بند (ز) تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ فهرست مواد معدنی خام و کالاهای نفتی مندرج در تصویب نامه شماره ۵۸۶۸۳/ ت ۵۴۵۳۷ ه مورخ ۱۳۹۶/۰۵/۱۶ به عنوان قسمتی از فهرست موضوع تصویب نامه‌های موضوع بندهای (ث)، (ص) و (ز) تبصره (۶) قوانین بودجه سنوات مزبور محسوب گردیده است لذا در سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ کلیه احکام مالیاتی فوق الذکر، در خصوص فهرست مواد معدنی خام و کالاهای نفتی موضوع ماده ۱۴۱ قانون مالیات‌های مستقیم مندرج در تصویب نامه شماره ۵۸۶۸۳/ ت ۵۴۵۳۷ ه مورخ ۱۳۹۶/۰۵/۱۶ هیأت وزیران نیز جاری است.

بر این اساس مطابق احکام مقرر در قوانین بودجه سنوات ۱۴۰۰ الی ۱۴۰۲ کل کشور و با ملحوظ نظر قرار دادن مفاد بخشنامه شماره ۲۰۰/۱۴۰۱/۲۰ مورخ ۱۴۰۱/۰۴/۲۸، درآمد حاصل از صادرات مواد و محصولات خام و نیمه خام یاد شده از جمله مواد معدنی خام و کالاهای نفتی موضوع ماده ۱۴۱ قانون مالیات‌های مستقیم در تمام نقاط کشور در سنوات مزبور در هر صورت مشمول مالیات بوده و اعمال سایر معافیت‌های مالیاتی و نرخ صفر (از جمله موضوع ماده ۱۳۲ قانون مالیات‌های مستقیم ماده ۱۳ قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری-صنعتی و مواد ۳ و ۹ قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری و اختراعات و …) در خصوص درآمدهای مذکور جاری نخواهد بود.

۲- در خصوص سنوات قبل از اجرایی شدن احکام قوانین بودجه یاد شده سنوات قبل از ۱۴۰۰) به موجب مفاد بخشنامه شماره ۲۱۰/۹۹/۷۱ مورخ ۱۳۹۹/۱۰/۱۷ که با توجه به مقررات قوانین بودجه سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ کل کشور صادر گردیده است درآمد حاصل از صادرات کالا و خدمات فارغ از برگشت ارز حاصل از صادرات آنها، در صورت عدم برخورداری از نرخ صفر مالیاتی موضوع ماده ۱۴۱ قانون مالیات‌های مستقیم، امکان برخورداری از سایر معافیت‌ها یا نرخ صفر مالیاتی مربوطه از جمله مواد ۱۳۲۸۱ قانون مالیات‌های مستقیم، ماده ۱۳ قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری صنعتی و … را با رعایت مقررات، دارا خواهند بود.

 با توجه به شرایط مالیاتی ایران، استفاده از مشاور مالیاتی می تواند مزایای زیادی برای مودیان داشته باشد. مشاور مالیاتی می تواند به مودیان در موارد زیر کمک کند:

• کاهش مالیات: مشاور مالیاتی می تواند به مودیان کمک کند تا از مزایای قانونی برای کاهش مالیات استفاده کنند.
• جلوگیری از جریمه های مالیاتی: مشاور مالیاتی می تواند به مودیان کمک کند تا از اشتباهات مالیاتی که می تواند منجر به جریمه شود، جلوگیری کنند.
• دفاع از مودی در مراجع مالیاتی: در صورت اعتراض مودی به برگ تشخیص مالیات، مشاور مالیاتی می تواند به مودی در دفاع از حقوق خود در مراجع مالیاتی کمک کند.

در نتیجه، می توان گفت که استفاده از مشاور مالیاتی می تواند برای مودیان ایرانی مفید باشد. با این حال، ضروری بودن یا نبودن استفاده از مشاور مالیاتی به عوامل مختلفی بستگی دارد که مودیان باید آنها را در نظر بگیرند.

 سازمان امور مالیاتی ایران برای شناسایی و برخورد با فراریان مالیاتی از روش های مختلفی استفاده می کند. این روش ها شامل موارد زیر است:

• بازرسی مالیاتی: بازرسی مالیاتی یکی از مهم ترین روش های شناسایی فراریان مالیاتی است. در این روش، ماموران مالیاتی به دفاتر و مراکز کسب و کار مودیان مراجعه می کنند و مدارک و اسناد آنها را بررسی می کنند.
• استعلام از سایر مراجع: سازمان امور مالیاتی می تواند از سایر مراجع دولتی، مانند بانک ها، گمرک، و بیمه، استعلام بگیرد تا اطلاعات بیشتری در مورد مودیان به دست آورد.
• تحلیل اطلاعات: سازمان امور مالیاتی می تواند با استفاده از نرم افزارهای تحلیل اطلاعات، الگوهای مشکوک در اظهارنامه های مالیاتی را شناسایی کند.
• اطلاعات مردمی: سازمان امور مالیاتی از مردم نیز برای شناسایی فراریان مالیاتی کمک می گیرد. مردم می توانند اطلاعات خود را در مورد فراریان مالیاتی به سازمان امور مالیاتی گزارش دهند.

در ادامه به توضیح مختصری در مورد هر یک از این روش ها می پردازیم:

بازرسی مالیاتی

بازرسی مالیاتی یکی از مهم ترین روش های شناسایی فراریان مالیاتی است. در این روش، ماموران مالیاتی به دفاتر و مراکز کسب و کار مودیان مراجعه می کنند و مدارک و اسناد آنها را بررسی می کنند. ماموران مالیاتی می توانند این مدارک و اسناد را به صورت حضوری یا از طریق سامانه های الکترونیکی بررسی کنند.

در بازرسی مالیاتی، ماموران مالیاتی به دنبال شواهدی هستند که نشان دهد مودی مالیات کمتری از آنچه باید پرداخت کند، پرداخت کرده است. این شواهد می تواند شامل موارد زیر باشد:

• عدم ثبت معاملات در دفاتر قانونی
• ارائه اطلاعات نادرست در اظهارنامه مالیاتی
• عدم ارائه مدارک و اسناد مورد نیاز

استعلام از سایر مراجع

سازمان امور مالیاتی می تواند از سایر مراجع دولتی، مانند بانک ها، گمرک، و بیمه، استعلام بگیرد تا اطلاعات بیشتری در مورد مودیان به دست آورد. این استعلامات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• اطلاعات حساب های بانکی مودی
• اطلاعات واردات و صادرات مودی
• اطلاعات بیمه ای مودی

با استفاده از این اطلاعات، سازمان امور مالیاتی می تواند به معاملات و فعالیت های مودی که در اظهارنامه مالیاتی خود ثبت نکرده است، پی ببرد.

تحلیل اطلاعات

سازمان امور مالیاتی می تواند با استفاده از نرم افزارهای تحلیل اطلاعات، الگوهای مشکوک در اظهارنامه های مالیاتی را شناسایی کند. این الگوها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• عدم تناسب درآمد و هزینه های مودی
• تغییر ناگهانی در میزان درآمد یا هزینه های مودی
• عدم ارائه مدارک و اسناد مورد نیاز برای برخی از معاملات

با شناسایی این الگوهای مشکوک، سازمان امور مالیاتی می تواند به مودیان مشکوک شود و آنها را مورد بررسی قرار دهد.

اطلاعات مردمی

سازمان امور مالیاتی از مردم نیز برای شناسایی فراریان مالیاتی کمک می گیرد. مردم می توانند اطلاعات خود را در مورد فراریان مالیاتی به سازمان امور مالیاتی گزارش دهند. این اطلاعات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• اطلاعات در مورد کسب و کار یا فعالیت مودی
• اطلاعات در مورد معاملات مودی
• اطلاعات در مورد اموال مودی

با دریافت این اطلاعات، سازمان امور مالیاتی می تواند به مودیان مشکوک شود و آنها را مورد بررسی قرار دهد.

سازمان امور مالیاتی در سال های اخیر اقدامات زیادی برای شناسایی و برخورد با فراریان مالیاتی انجام داده است. این اقدامات منجر به افزایش درآمدهای مالیاتی و کاهش فرار مالیاتی شده است.

ماده 77 قانون مالیات مستقیم مالیات علی الحساب ساخت و ساز را مشخص می‌کند. در نظر داشته باشید که این مالیات با مالیات نقل و انتقال ملک (ماده 59 این قانون) تفاوت دارد. بر اساس ماده 77 اگر سازنده (شخص حقیقی) بخواهد ملک تا سه سال پس از ساخت بفروشد، باید حتما 10 درصد مالیات علی الحساب پرداخت نماید. در مورد شرکت‌ها و اشخاص حقوقی اینطور نیست و هیچگاه از ذیل ماده 77 خارج نمی‌شوند. این مالیات در هنگام ارائه اظهارنامه و پس از مشخص شدن مالیات اصلی از آن کسر می‌گردد.

مالیات سازندگان ملک، فعالین حوزه ساخت و ساز و ماده 77 قانون مالیات مستقیم از دیرباز یکی از پرچالشترین مباحث مالیاتی برای مودیان و ممیزین بوده‌است. در این موارد اداره مالیات برای محاسبه قیمت فروش از دفترچه مصوب ارزش املاک خود استفاده می‌‎کند. این درحالیست که سازندگان نیر نمی‌توانستند برای هزینه‌های خود مدارک مثبته و فاکتور مورد قبول دارایی ارائه کنند.

به همین سبب به مرور قوانین مالیاتی در این حوزه بیشتر و دقیقتر شدند و در نهایت ماده 77، تبصره‌ها و آیین نامه‌های اجرایی آن از سال 1393 و 1394 تغییر نمودند. در ادامه به بررسی این مواد قانونی و تبصره‌های ماده 77 قانون مالیات مستقیم در مورد ساخت و ساز می‌پردازیم.

توجه:
مبلغ مالیات ساخت و ساز ماده 77 قانون مالیات مستقیم ماده قانونی علی الحساب مالیات بر درآمد سازنده است و ربطی به مالیات نقل و انتقال ملک ندارد. درواقع سازنده باید هم این ده درصد و هم 5 یا 7 درصد مالیات ماده 59 را پرداخت نماید. 

 پاسخ این سوال در حالت کلی مثبت است. مدیران سازمان امور مالیاتی در بسیاری از خبر‌ها مصاحبه‌ها و بخشنامه‌ها اعلام نموده‌اند که وظیفه درآمد بودن مبالغ واریزی به حساب فرد با مامور مالیاتیست. با اینحال تشخیص تجاری بودن یک حساب برای ماموران سازمان بسیار ساده است. متصل بودن درگاه پرداخت اینترنتی و یا دستگاه پوز به هر حساب مشاورین املاک یا سایر افراد نشانه تجاری بودن آن است و مشمول مالیات بر درآمد می‌گردد. بنابر این هر ورودی به این حساب‌ها فروش یا درآمد صاحب حساب محسوب می‌گردد.

اما آیا این مسئله بطور صددرصد شامل تمام تراکنش‌های بانکی مشاوران املاک میگردد؟ منطقا و قانونا خیر. ایجا کار مودی کمی دشوار می‌گردد زیرا حال اوست که باید ثابت کند تراکنش‌ها تماما متعلق به او نیستند.

شما قطعا بیش از بنده تراکشن‌هایی را در محل کار مشاورین املاک و بنگاه‌های معاملات مسکن دیده‌اید که در راستای معامله هستند، اما درآمد صاحب حساب نیستند. در بسیاری از موارد طرفین معامله مبالغی را بعنوان بیعانه، تنخواه برای مخارج ساختمان و … به حساب مشاور املاک واریز می‌کنند. انصاف و قانون در این موارد حکم می‌کند که مشاورین املاک و صاحبان بنگاه‌های معاملات مسکن برای این مبالغ شامل مالیات نیستند.

البته مورد بالا تنها برای مالیات بنگاه‌های معاملات مسکن و مشاورین املاک نیست. هر شخصی که کارتخوان دارد با اینگونه تراکنش‌ها سروکار خواهد داشت. در اکثر این موارد به کاسبان پیشنهاد می‌شود تا قبل از قبول کردن مبلغ تبصره 100، این ارقام را از کارکرد کارتخوان خود کم نموده و مالیاتشان را بر اساس اینتا کد و در صورت ارائه این شرایط می‌توانند تصمیم مناسب‌تری در مورد مالیات عملکرد خود بگیرند.

مشاوران مسکن شامل هرو دو نوع مالیات ارزش افزوده و عملکرد سالانه هستند. درصد سود این صنف بر اساس اینتاکد در سال 1400 میزان 30 درصد بوده‌است. بدین معنا که 30 درصد از مبلغ درآمد شما بعنوان سود فعالیت مبنای محاسبه خواهد بود. در مورد ارزش افزوده نیز مانند سایر مشاغل 9 درصد فروش هر خدمت را باید به میزان آن اضافه نموده و از مشتری دریافت نمایید تا در پایان هر فصل آنرا در قالب اظهارنامه ارزش افزوده به سازمان امور مالیاتی پرداخت نمایید.